Υπεξαίρεση από ασφαλιστικό πράκτορα –Απόφαση Αρείου Πάγου

Υπεξαίρεση από ασφαλιστικό πράκτορα – δόλος, η θέλησή του δηλαδή να ενσωματώσει στην περιουσία του χωρίς νόμιμο λόγο το ποσό αυτό – η θέλησή του αυτή εξωτερικεύτηκε με την άρνησή του να αποδώσει το ποσό αυτό στην ασφαλιστική εταιρεία παρά την εξώδικη όχλησή του.

Αριθμός : 941

Έτος : 2010

Δικαστήριο : Άρειος Πάγος

Μελέτη :

Διάταξη :

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ

Ε’…από τους Δικαστές:…, Αντιπρόεδρο του…,…,…,…-Εισηγητή και…-Κατσαβριά, Αρεοπαγίτες. Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 19 Φεβρουαρίου 2010, με την παρουσία της Αντεισαγγελέως του… (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της…, για να δικάσει την αίτηση του αναιρεσείοντος – κατηγορουμένου Χ, κατοίκου …, που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του…, περί αναιρέσεως της 81/2009 αποφάσεως του…. Με πολιτικώς ενάγουσα την ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία “ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ ΑΕΓΑ”, που εδρεύει στο … και εκπροσωπείται νόμιμα, την οποία στο ακροατήριο εκπροσώπησαν οι πληρεξούσιοι δικηγόροι…και……., με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ’ αυτή και ο αναιρεσείων – κατηγορούμενος ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 25 Ιουνίου 2009 αίτησή του αναιρέσεως καθώς και στο από 19 Ιανουαρίου 2010 δικόγραφο προσθέτων λόγων, τα οποία καταχωρίστηκαν στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 1096/2009. Αφού άκουσε Τους πληρεξούσιους δικηγόρους των διαδίκων, που ζήτησαν όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά, καθώς και την Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να απορριφθεί η προκείμενη αίτηση αναιρέσεως και οι πρόσθετοι λόγοι αυτής.

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ

Κατά το άρθρο 375 ΠΚ, όποιος ιδιοποιείται παρανόμως ξένο (ολικά ή εν μέρει) κινητό πράγμα που περιήλθε στην κατοχή του με οποιοδήποτε τρόπο, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι δυο ετών και αν το αντικείμενο της υπεξαίρεσης είναι ιδιαίτερα μεγάλης αξίας με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους. Υπεξαίρεση διαπράττει και ο ασφαλιστικός πράκτορας, ο οποίος κατακρατεί και ιδιοποιείται τα ασφάλιστρα που εισπράττει για λογαριασμό ασφαλιστικής εταιρείας με την οποία έχει καταρτίσει σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 1569/1985 και του ΠΔ 298/1986 σύμβαση πρακτορείας, δυνάμει της οποίας ανέλαβε έναντι προμήθειας να μεσολαβεί στη σύναψη ασφαλιστικών συμβάσεων μεταξύ τρίτων και της εταιρείας και να εισπράττει για λογαριασμό αυτής τα ασφάλιστρα, διότι, με βάση την προαναφερθείσα σύμβαση και τις διατάξεις των άρθρων 90 και επόμ. του Εμπ.Ν. και 713 ΑΚ ο ασφαλιστικός πράκτορας καθίσταται εντολοδόχος της ασφαλιστικής εταιρείας και διαχειριστής της περιουσίας της υποχρεούμενος να αποδώσει σε αυτήν τα εισπραχθέντα ασφάλιστρα καθόσον ενεργεί πράξεις διαχειρίσεως ήτοι νομικές πράξεις με εξουσία αντιπροσώπευσης.

Η καταδικαστική απόφαση για να έχει την απαιτούμενη από τα άρθρα 93 παρ.3 του Συντάγματος και 139 του ΚΠΔ ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, η έλλειψη της οποίας ιδρύει τον εκ του άρθρου 510 παρ. 1 στοιχ. Δ’ ΚΠΔ λόγο αναιρέσεως, πρέπει να αναφέρονται σε αυτήν τα πραγματική περιστατικά που αποδείχθηκαν κατά την ακροαματική διαδικασία με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις και από τα οποία το δικαστήριο που την εξέδωσε, συνήγαγε την ύπαρξη των αντικειμενικών και υποκειμενικών στοιχείων του εγκλήματος για το οποίο καταδικάστηκε ο κατηγορούμενος, τα αποδεικτικά μέσα γενικώς κατά το είδος τους, χωρίς να εκτίθεται τι προέκυψε χωριστά από το καθένα και οι συλλογισμοί με βάση τους οποίους έγινε η υπαγωγή των περιστατικών, αυτών στις ποινικές διατάξεις που εφαρμόσθηκαν. Για την ύπαρξη τέτοιας αιτιολογίας είναι παραδεκτή η αλληλοσυμπλήρωση του αιτιολογικού με το διατακτικό της αποφάσεως που αποτελούν ενιαίο σύνολο. Περαιτέρω, κατά το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Ε’ ΚΠΔ λόγο αναιρέσεως αποτελεί και η εσφαλμένη ερμηνεία ή εφαρμογή ουσιαστικής ποινικής διατάξεως. Εσφαλμένη ερμηνεία υπάρχει όταν ο δικαστής αποδίδει στο νόμο διαφορετική έννοια από εκείνη που πραγματικά έχει, ενώ εσφαλμένη εφαρμογή υπάρχει όταν το Δικαστήριο της ουσίας δεν υπάγει σωστά τα πραγματικά περιστατικά που δέχτηκε ότι αποδείχτηκαν στη διάταξη που εφαρμόστηκε.

Στην προκειμένη περίπτωση, από το σκεπτικό της 81/2009 προσβαλλόμενης απόφασης, το…μετά τη συνεκτίμηση όλων των αποδεικτικών μέσων που προσδιορίζονται κατ’ είδος, δέχτηκε ανέλεγκτος, ότι “Η εγκαλούσα στα πλαίσια της ανάπτυξης του δικτύου της, στις 23-11-2000 συνήψε με τον κατηγορούμενο σύμβαση έργου με την οποία του ανέθεσε το έργο του περιφερειακού διευθυντή (συντονιστή) και από 1-1-2003 διευθυντή συντονιστή οργανωμένου εταιρικού δικτύου πωλήσεων βορείου Ελλάδος για τον έλεγχο της πιστής εφαρμογής των κανονισμών λειτουργίας, από τους συντονιστές, τη μέριμνα δημιουργίας νέων καταστημάτων, την υλοποίηση των ετησίων προϋπολογισμών παραγωγής. Αυτός ήταν το υψηλότερο στέλεχος στη…με μισθό 70.000 ευρώ περίπου το χρόνο, συν την ασφαλιστική παραγωγική του εργασία. Ως διευθυντής εγκαταστάθηκε στο μισθωμένο από την εγκαλούσα γραφείο στην … στην οδό … 6 το οποίο χρησιμοποιούσε ως έδρα των καθηκόντων του. Με την από 20-6-2003 εξώδικη καταγγελία του που επιδόθηκε στην εγκαλούσα στις 25-6-2003 ο κατηγορούμενος κατήγγειλε, για λόγους που δεν αφορούν την παρούσα υπόθεση, την προαναφερθείσα συναφθείσα σύμβαση έργου. Γραμματέας στο γραφείο της … εργαζόταν από το έτος 1993 η υπάλληλος…έτος 2003 και για την περίοδο του δευτέρου εξαμήνου του παραπάνω έτους η προαναφερθείσα υπάλληλος όπως έκανε έως τότε, εισέπραξε μέχρι την 20-6-2003 ασφάλιστρα από ασφαλιστήρια συμβόλαια αυτοκινήτων και ζωής από διαφόρους πελάτες της εγκαλούσας είτε λαμβάνοντάς τα η ίδια από αυτούς όπως από τους πελάτες κ.κ … κλπ είτε από τους ασφαλιστές τους όπως από την Ξ για τον πελάτη…χρήματα αυτά τα εισέπραξε για λογαριασμό της εγκαλούσας εταιρίας και επομένως ανήκαν σε αυτήν. Τα χρήματα αυτά σταδιακά σε διάστημα 2 – 3 ημερών τα παρέδιδε στον κατηγορούμενο με την προαναφερθείσα ιδιότητά του, ο οποίος επίσης τα παραλάμβανε για λογαριασμό της παραπάνω εταιρίας χωρίς να αμφισβητεί ότι ανήκουν στην τελευταία υποσχόμενος ότι θα τα καταβάλει στην τελευταία με έκδοση προσωπικής του επιταγής που θα παρέδιδε ο ίδιος σ’ αυτήν (υπάλληλο) και την οποία θα έστελνε η τελευταία στην εταιρεία.

Άλλωστε όπως και ο ίδιος ομολογεί από τη θέση που είχε μπορούσε να κάμει εισπράξεις από οποιονδήποτε τις οποίες προδήλως βάσει της προαναφερθείσας σύμβασης υποχρεωνόταν να αποδώσει στην εγκαλούσα. Το ύψος των χρημάτων αυτών ανήλθε στο ποσό των 2.548,08 ευρώ. Πλην όμως ο κατηγορούμενος ουδέποτε της έδωσε τα παραπάνω ποσό ούτε της παρέδωσε την προαναφερθείσα επιταγή και τότε η προαναφερθείσα υπάλληλος συνέταξε μία κατάσταση με τα καταβληθέντα ποσά από κάθε ασφαλισμένο και την έστειλε στην εγκαλούσα εταιρεία αρχές Ιουλίου ενημερώνοντας προφορικά και τον υπεύθυνο για το τι είχε συμβεί τη στιγμή μάλιστα που οι σχέσεις της εγκαλούσας και του κατηγορουμένου ήταν πλέον τεταμένες ενόψει της προαναφερθείσας καταγγελίας και της άρνησης του κατηγορουμένου να αποδώσει πράγματα ιδιοκτησίας της εγκαλούσας που παρακρατούσε παράνομα συνάμα δε της συμπεριφοράς του να επιχειρεί να προσελκύσει το προσωπικό της εγκαλούσας και να το διοχετεύει σε άλλες ασφαλιστικές εταιρίες με τις οποίες ξεκινούσε νέα συνεργασία. Με την από 15-7-2003 εξώδικη επιστολή της η εγκαλούσα εταιρία ζήτησε από τον κατηγορούμενο να της καταβάλει το προαναφερθέν ποσό πλην όμως αρνήθηκε την καταβολή του ιδιοποιούμενος σαφώς το προαναφερθέν ποσό (βλ. ΑΠ 793/2007…2007,1387, χρόνος τέλεσης υπεξαίρεσης είναι ο χρόνος άρνησης επιστροφής του πράγματος). Επομένως πρέπει ο κατηγορούμενος να κηρυχθεί ένοχος της ανωτέρω πράξης.”

Ακολούθως, το Δικαστήριο κήρυξε ένοχο τον αναιρεσείοντα της πράξεως της υπεξαίρεσης με το ακόλουθο διατακτικό “ΚΗΡΥΣΣΕΙ τον κατηγορούμενο ένοχο του ότι: Στην …, στις 15 Ιουλίου του έτους 2003, ιδιοποιήθηκε παράνομα ξένα ολικά κινητά πράγματα, που περιήλθαν στην κατοχή του με τον παρακάτω τρόπο. Ειδικότερα, όντας…και Διευθυντής οργανωμένου… Ελλάδος της ανώνυμης ασφαλιστικής εταιρίας με την επωνυμία “ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ ΑΕΓΑ”, που εδρεύει στην …, αν και εισέπραξε για λογαριασμό της ανώνυμης Ασφαλιστικής εταιρίας με την επωνυμία “ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ ΑΕΓΑ”, δια της γραμματέως στο γραφείο της εγκαλούσας στην οδό … Β, ασφάλιστρα ύψους δύο χιλιάδων πεντακοσίων σαράντα οκτώ Ευρώ και οκτώ λεπτών (2.548,08) τα οποία αντιστοιχούσαν κατά ονομ/μο ασφαλιστικού πράκτορα, κλάδο ασφάλισης, αριθμό συμβολαίου, ασφαλισμένο, απόδειξη είσπραξης και ποσό ως εξής: Κωδ. Πρακτ. Ονομ/μο Πρακτ…. Ποσό4286…/των … Ζ … ……/των … Ζ … … Κ … Α … Ξ … … Η Ζωής … Λ … Ξ2 Ζωής … … … … Κ…Ν … … Κ Πυρός ….ΝΣ … .. Ξ… … Ε . . Ξ … … Ε … Η Ζωής … … … Χ Αυτ/των … … Ε.& ΕΣ ΣΤ. … … Δ … Φ … Δ Ζωής …Φ … Δ Ζωής …Φ ……/των …… Αυτ/των …… Χ Αυτ/των ……../των … … .. Ζωής ……Α … … Ξ Ζωής …… Ξ Πυρός … … Ξ Ζωής … …. Κ Ζωής … .. 42,88 ΣΥΝΟΛΟ 2.548,08 αν και είχε ιδιαίτερη νομική υποχρέωση δια της συμβάσεως με την ανωτέρω εταιρία να τα αποδώσει σε αυτή καταθέτοντας τα στο λογαριασμό της, έχοντας τα ανωτέρω ποσό στην κατοχή του το ιδιοποιήθηκε μη αποδίδοντας το στην εταιρία όταν η τελευταία του το ζήτησε εκδηλώνοντας έτσι σαφώς την πρόθεση του να ιδιοποιηθεί παράνομα για λογαριασμό του, ενσωματώνοντας το στην περιουσία του”.

Με τις παραδοχές αυτές, που διαλαμβάνονται στο σκεπτικό σε συνδυασμό με αυτά που αναφέρονται στο διατακτικό της προσβαλλόμενης απόφασης, που παραδεκτά αλληλοσυμπληρώνονται, το Δικαστήριο της ουσίας διέλαβε στην προσβαλλόμενη απόφαση του την απαιτούμενη από τις διατάξεις του Συντάγματος και του ΚΠΔ ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, αφού αναφέρονται σε αυτή με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις τα πραγματικά περιστατικά που αποδείχτηκαν κατά την ακροαματική διαδικασία και συγκροτούν την αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση του εγκλήματος τούτου, οι αποδείξεις από τις οποίες συνήγαγε τα περιστατικά αυτά και οι σκέψεις με τις οποίες υπήγαγε τα περιστατικά αυτά στην άνω διάταξη την οποία ορθώς ερμήνευσε και εφήρμοσε. Ειδικότερα, η προσβαλλόμενη απόφαση διαλαμβάνει τον τρόπο με τον οποίο ο αναιρεσείων κατηγορούμενος παράνομα ιδιοποιήθηκε το αναφερόμενο ποσό που αποτελούσε ασφάλιστρα και είχε περιέλθει στην κατοχή του κατά το χρόνο που το ποσό αυτό βρισκόταν στην κατοχή του. Επίσης αιτιολογείται ο δόλος του, η θέλησή του δηλαδή να ενσωματώσει στην περιουσία του χωρίς νόμιμο λόγο το ποσό τούτο. Η θέληση του δε αυτή εξωτερικεύτηκε με την άρνησή του να αποδώσει το ποσό αυτό στην κυρία τούτου εταιρεία με την επωνυμία ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ ΑΕΓΑ παρά την όχλησή του από την εταιρεία προς απόδοση του ποσού αυτού με τη σχετική από 15-07-2003 εξώδικη επιστολή της. Συνεπώς, οι λόγοι της αναίρεσης περί ελλείψεως ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας και ο πρόσθετος περί εσφαλμένης ερμηνείας και εφαρμογής (εκ πλαγίου) του άρθρου 375 ΠΚ είναι αβάσιμοι. Επομένως, η αίτηση και ο πρόσθετος λόγος πρέπει να απορριφθούν, καταδικαστεί ο αναιρεσείων στη δικαστική δαπάνη της παραστάσας ως πολιτικώς ενάγουσας ως άνω εταιρείας και επιβληθούν στον αναιρεσείοντα τα δικαστικά έξοδα (άρθρο 583 §1 ΚΠΔ).

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει την από 25-06-2009 αίτηση και τους επ’ αυτής από 19-01-2010 προσθέτους λόγους του Χ, κατοίκου …, για αναίρεση της 81/2009 απόφασης του…. Καταδικάζει τον αναιρεσείοντα στη δικαστική δαπάνη της πολιτικώς ενάγουσας ΑΕ με την επωνυμία ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ ΑΕΓΑ, την οποία ορίζει στο ποσό των πεντακοσίων (500) ευρώ….στον αναιρεσείοντα τα δικαστικά έξοδα, τα οποία ανέρχονται σε διακόσια είκοσι (220) ευρώ. Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 23 Απριλίου 2010….στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στις 7…2010.

Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Πηγή: Lawnet